แพ้ยาสลบศัลยกรรม อันตรายถึงชีวิต

แพ้ยาสลบศัลยกรรม อันตรายถึงชีวิต

แพ้ยาสลบศัลยกรรม อันตรายถึงชีวิต เรามักจะเห็นกันในข่าวตามสื่อต่าง ๆ ที่ผู้เข้ารับการเสริมจมูกหรือหัตถการอื่น ในคลินิกศัลยกรรม หรือทันตกรรมเสียชีวิตลง เนื่องจากการแพ้ยาสสบ Health Daily จะพาทุกคนมาดูว่า ยาสลบคืออะไร แล้วการแพ้ยาสลบเป็นยังไง แล้วมีการรักษาการแพ้ยาสลบอย่างไรบ้าง….

ยาสลบ คือ ยาที่ถูกใช้เพื่อทำให้ผู้ป่วยหมดสติ เอื้อประโยชน์ต่อขั้นตอนการรักษา อย่างการผ่าตัดใหญ่ที่ต้องใช้เวลานาน ทำให้เกิดความเจ็บปวดมาก หรืออาจกระทบต่อระบบทางเดินหายใจ โดยจะมีวิสัญญีแพทย์ซึ่งเป็นแพทย์เฉพาะทางผู้เชี่ยวชาญด้านการให้ยาชาและการวางยาสลบ เป็นผู้วางยาสลบด้วยการฉีดยาเข้าสู่เส้นเลือด หรือให้ผู้ป่วยดมยาในรูปแบบก๊าซ ผู้ป่วยจะรู้สึกง่วงนอน และหมดสติไปในที่สุด โดยที่ผู้ป่วยจะไม่รู้สึกตัวและไม่รู้สึกเจ็บปวดในระหว่างทำการรักษา

ก่อนวางยาสลบต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง

• ช่วงสัปดาห์ก่อนทำการผ่าตัด ผู้ป่วยควรงดสูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงและภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตราย

• หากผู้ป่วยอยู่ในภาวะน้ำหนักเกิน หรือภาวะอ้วน ควรทำกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อลดน้ำหนักตัว ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงและภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายด้วยเช่นกัน

• แพทย์อาจให้ผู้ป่วยงดดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารใด ๆ หลังเที่ยงคืนของคืนก่อนหน้าวันผ่าตัด เพื่อป้องกันการอาเจียนหลังการใช้ยาสลบ ซึ่งการอาเจียนอาจทำให้อาหารที่อยู่ในช่องท้องสำลักเข้าสู่ปอดจนเกิดปัญหาการหายใจได้

แพ้ยาสลบเป็นยังไงมาดูกัน

แพ้ยาสลบ (Malignant Hyperthermia) คือ ภาวะไข้สูงอย่างรุนแรง เมื่อรับการระงับความรู้สึกที่มีการใช้ยาสลบหรือยาหย่อนกล้ามเนื้อ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีความผิดปกติทางร่างกายจากกระบวนการเมตาบอลิซึมสูง จนไม่ควบคุมแคลเซียมบริเวณกล้ามเนื้อ ภาวะนี้มักเกิดขึ้นภายในชั่วโมงแรกหลังจากได้รับยาสลบ แต่ในบางรายอาจปรากฎอาการขึ้นภายใน 12 ชั่วโมง โดยอาการอาจมีได้ดังต่อไปนี้

1. อุณหภูมิร่างกายสูงอย่างรวดเร็ว โดยอาจสูงถึง 43 องศาเซลเซียส
2. ปวดกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง หรือกระตุกอย่างรุนแรง
3. หัวใจเต้นผิดจังหวะ
4. หายใจติดขัด หายใจเร็ว หรือหายใจหอบ 
5. มีเลือดออกผิดปกติ หรือเลือดหยุดไหลช้า
6. ปัสสาวะไม่ออก หรือออกน้อย
7. ปัสสาวะมีสีดำปนสีน้ำตาลเข้ม คล้ายสีโค้ก
8. ความดันโลหิตต่ำ จนอาจช็อกจนเสียชีวิตได้

การป้องกันการแพ้ยาสลบ

ภาวะแพ้ยาดมสลบเป็นภาวะที่พบได้น้อยมาก ทั่วโลกมีรายงานการเกิดขึ้นในผู้ใหญ่ คือ 1: 100,000 ราย และในเด็ก 1 : 30,000 ราย สามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบยีนเด่น จากพ่อแม่สู่รุ่นลูกได้ มักพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง

1. รักษาตามอาการ เพื่อลดไข้และให้ผู้ป่วยหายใจสะดวก
2. รักษาแบบจำเพาะโดยให้ยา Dantrolene

การป้องกันภาวะนี้เป็นไปได้อยากเพราะเกิดจากกรรมพันธุ์ อีกทั้งต้องใช้วิสัญญีแพทย์มาร่วมด้วย หากคนในครอบครัวเคยมีประวัติการเจ็บป่วยด้วยภาวะ Malignant Hyperthermia หรือมีประวัติความผิดปกติระหว่างการผ่าตัดควรแจ้งแพทย์ก่อนทุกครั้ง

ที่มา : โรงพยาบาลเพชรเวช