ATKที่สามารถตรวจโอมิครอนได้
โควิดในประเทศไทยกลับมาระบาดอีกครั้งหลังจากเทศกาลปีใหม่ ทำให้คนเริ่มกังวลมากขึ้นว่าการที่ไปเที่ยวนั้นเสี่ยงมากน้อยแค่ไหน ซึ่งวิธีการที่ง่ายที่สุดคือการใช้ชุดตรวจหาเชื้อโควิด-19 ด้วยตัวเอง หรือ ATK (Antigen Test Kit) กลายเป็นเรื่องปกติในชีวิตประจำวันของใครหลายคนนับตั้งแต่เกิดการระบาดของโรคโควิด-19 เพราะใช้งานสะดวก ให้ผลค่อนข้างแม่นยำ หากผลเป็นลบก็จะโล่งใจ หากผลเป็นบวกก็จะสามารถรับการรักษาได้อย่างทันท่วงที วันนี้ สุขภาพดีดี.com ได้รวบรวมข้อมูลดีๆเกี่ยวกับ ATKที่สามารถตรวจโอมิครอนได้ มาให้ทุกคนอ่านกันค่ะ
อย่างไรก็ตาม ข่าวการแพร่ระบาดของโควิด-19 สายพันธุ์ใหม่ “โอมิครอน (Omicron)” ทำให้เกิดความกังวลในหลายประเทศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยเอง จนเกิดคำถามว่า “ชุดตรวจโควิด-19 ที่ไทยมีอยู่ สามารถตรวจหาเชื้อโอมิครอนเจอหรือไม่” สวิตเซอร์แลนด์ศึกษาประสิทธิภาพการตรวจจับ “โอมิครอน” ของชุดตรวจ ATK 7 ยี่ห้อ พบ 6 ยี่ห้อ อย. รับรองและวางขายในไทย พบว่าทีมวิจัยเดิมจากมหาวิทยาลัยเจนีวา นำโดย ดร.มิเรียม เบคลิซ นักวิจัยจากกองโรคติดเชื้อ ศูนย์โรคไวรัสอุบัติใหม่เจนีวา ได้เผยแพร่ผลการศึกษาที่ละเอียดมากขึ้น เกี่ยวกับประสิทธิภาพของชุดตรวจ ATK ในการตรวจหาเชื้อโควิด-19 โอมิครอน
ห้องแล็บเยอรมนีเปิด 3 ยี่ห้อถูกนำมาทดสอบหา “สายพันธุ์โอมิครอน” โดยงานวิจัยชิ้นแรก นำโดย ศ.ดร.ซานดรา ซีเช็ก แพทย์ นักไวรัสวิทยา และผู้อำนวยการสถาบันไวรัสวิทยาการแพทย์โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยแฟรงก์เฟิร์ต เธอได้นำชุดตรวจ ATK แต่ละยี่ห้อมาทดสอบกับตัวอย่างที่สว็อบ (Swab) มาจากจมูกและลำคอของผู้ติดเชื้อโควิด-19 สายพันธุ์โอมิครอน
จากนั้นเธอได้ทวีตข้อความและภาพผ่านทวิตเตอร์ทางการของเธอระบุว่า “การทดสอบด้วยชุดตรวจแอนติเจน 3 ยี่ห้อ ซีเมนส์ (Siemens), โฟลว์เฟล็กซ์ (Flowflex) และโรช (Roche) ตรวจผลเป็นบวกได้เช่นกันและทำงานได้กับสายพันธุ์โอไมครอน”
โดยยี่ห้อชุดตรวจ 3 อันดับแรกที่มีความไวในการตรวจจับเชื้อโควิด-19 ได้แก่
อันดับ 1 ชุดตรวจ Flowflex ของบริษัท ACON Biotech สามารถตรวจจับโอมิครอนได้ไวที่สุด ตรวจพบโอมิครอนได้แม้เชื้อมีความเข้มข้นเพียง 270 PFU/ml (2.43 log10 PFU/ml) แต่เมื่อเทียบกับสายพันธุ์ที่เหลือ ยกเว้นเดลตา พบว่าความไวในการตรวจด้อยกว่า โฟลว์เฟล็กซ์สามารถตรวจแกมมาได้ไวที่สุด และในการศึกษานี้ โฟลว์เฟล็กซ์ยังสามารถตรวจเดลตาได้ไวกว่ายี่ห้ออื่น ที่ความเข้มข้น 537 PFU/ml (2.73 log10 PFU/ml)
อันดับ 2 รองลงมาคือ ชุดตรวจ Tigsun ของบริษัทไท่เก๋อเคอซิ่น (Tigsun) ความไวในการตรวจโควิด-19 โอมิครอนพอสมควร ตรวจพบได้ที่ระดับความเข้มข้นของเชื้อ 2,187 PFU/ml (3.34 log10 PFU/ml)
อันดับ 3 คือ ชุดตรวจ Panbio COVID-19 Ag Rapid Test Device ของบริษัทแอบบอตต์ (Abbott) ตรวจพบได้ที่ระดับความเข้มข้นของเชื้อ 4,365 PFU/ml (3.64 log10 PFU/ml)
อย่างไรก็ตามผลจากงานวิจัยทั้งสองชิ้นยืนยันในเบื้องต้นว่า ประเทศไทยมี ATK ยี่ห้อที่สามารถตรวจวัดตัวอย่างโอมิครอนจากคนไข้ได้ โดยเมื่อสำรวจรายชื่อชุดตรวจสำหรับโควิด-19 ประเภท Rapid Test Antigen หรือ Antigen Test Kit แบบตรวจแอนติเจนด้วยตนเองที่ได้รับกำรอนุญาตให้ผลิต/นำเข้าจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) พบว่า ประเทศไทยมีชุดตรวจ ATK ยี่ห้อ Flowflex Tigsun Panbio จำหน่ายให้ประชาชนแล้ว
ทั้งนี้ แม้ความร้ายแรงของโควิด-19 สายพันธุ์โอมิครอนยังไม่เป็นที่แน่ชัด และมีความเห็นผู้เชี่ยวชาญแตกต่างกัน แต่ในส่วนของการป้องกันก็ยังคงเป็นเรื่องที่สำคัญ ไม่ว่าจะเป็นการใส่หน้ากากอนามัย ล้างมือบ่อย ๆ เว้นระยะห่างทางสังคม รวมถึงการหมั่นตรวจหาเชื้อบ่อย ๆ ก็ไม่ใช่เรื่องที่เกินจำเป็น
หากผู้ใดสัมผัสติดต่อผู้ที่ติดเชื้อโควิด แต่ไม่แสดงอาการก็สามารถใช้ชุดตรวจไวรัสที่บ้าน 5 วันหลังจากที่มีการสัมผัสติดต่อได้เช่นกันเพื่อให้เกิดความมั่นใจ นอกจากนี้ ชุดตรวจโควิดยังสามารถบอกได้ว่า ผู้ตรวจเป็นโรคโควิด-19 หรือเพียงมีอาการคัดจมูก เจ็บคอทั่วไปอย่างไรก็ตาม แพทย์หญิงโวล์ค ระบุว่า การใช้ชุดตรวจโควิดที่บ้านนี้ก็ควรคำนึงถึงบริบทรอบข้างด้วย ยกตัวอย่างเช่น หากใครรู้สึกไม่สบายหลังไปเที่ยวคลับกลางคืนในย่านที่มีการระบาดสูง และมีผลตรวจจากชุดตรวจโควิดที่บ้านเป็นลบ (ไม่พบเชื้อโควิด) ก็ควรตรวจซ้ำด้วยการตรวจแบบ PCR ตามจุดตรวจหรือโรงพยาบาลอีกครั้ง เพื่อให้ได้ผลตรวจที่แม่นยำมากยิ่งขึ้น